Debian 9 "Stretch" wydany
Po 26 miesiącach stałego rozwoju, Projekt Debian z dumą przedstawia nowe stabilne wydanie oznaczone numerem 9 (o nazwie kodowejStretch), które będzie wspierane przez najbliższe 5 lat, dzięki wspólnej pracy Zespołu ds. Bezpieczeństwa oraz Zespołu ds. Długiego Wsparcia.
Debian 9 jest poświęcony pamięci założyciela projektu Iana Murdocka, który zmarł 28 grudnia 2015 r.
W wydaniu Stretch
, domyślnym wariantem MySQL stała się MariaDB.
Zastąpienie pakietów MySQL 5.5 lub 5.6 przez wariant MariaDB 10.1 nastąpi
automatycznie w czasie aktualizacji.
Firefox i Thunderbird powróciły do Debiana wraz z wydaniem Stretch
,
zastępując swe pozbawione znaków towarowych wersje pod nazwami Iceweasel i
Icedove, obecne w archiwum ponad 10 lat.
Dzięki projektowi powtarzalnych kompilacji, ponad 90% pakietów źródłowych obecnych w Debianie 9 zbuduje pakiety binarne odtwarzalne z dokładnością co do bitu. Jest to ważna funkcja pozwalająca na weryfikację, zabezpieczająca użytkowników przed groźnymi próbami manipulowania kompilatorami i sieciami budującymi pakiety. Przyszłe wydania Debiana będą zawierały narzędzia i metadane, dzięki którym użytkownicy będą w stanie zweryfikować pochodzenie pakietów z archiwum.
Administratorów i użytkowników działających we wrażliwych środowiskach z
pewnością ucieszy fakt, że system X do działania nie wymaga już uprawnień
roota
.
Wydanie Stretch
jest pierwszą wersją Debiana zawierającą
nowoczesną
gałąź GnuPG w pakiecie gnupg
. Charakteryzuje się ona
kryptografią krzywych eliptycznych, lepszymi ustawieniami domyślnymi, zwiększoną
modularnością i ulepszoną obsługą kart smartcard. Klasyczna
gałąź GnuPG
jest wciąż dostępna jako gnupg1 dla użytkowników, którzy jej wymagają, lecz
została uznana za przestarzałą.
Pakiety debugowania są łatwiejsze do uzyskania i używania w Debianie 9
Stretch
. Aby automatycznie zapewnić symbole debugowania do wielu
pakietów, do źródeł APT-a można dodać nowe repozytorium dbg-sym
.
Obsługa UEFI (Unified Extensible Firmware Interface
), którą wprowadzono w
wydaniu Wheezy
znacznie poprawiła się w wersji Stretch
i obsługuje
teraz również instalację 64-bitowego jądra na 32-bitowym UEFI. W obrazach
Debiana live
dodano również opcję rozruchu z UEFI.
To wydanie zawiera liczne aktualizacje pakietów oprogramowania, takich jak:
- Apache 2.4.25
- Asterisk 13.14.1
- Chromium 59.0.3071.86
- Firefox 45.9 (w pakiecie firefox-esr)
- GIMP 2.8.18
- zaktualizowana wersja środowiska graficznego GNOME 3.22
- GNU Compiler Collection 6.3
- GnuPG 2.1
- Golang 1.7
- KDE Frameworks 5.28, KDE Plasma 5.8 i KDE Applications 16.08 oraz komponent PIM w wersji 16.04
- LibreOffice 5.2
- Linux 4.9
- MariaDB 10.1
- MATE 1.16
- OpenJDK 8
- Perl 5.24
- PHP 7.0
- PostgreSQL 9.6
- Python 2.7.13 i 3.5.3
- Ruby 2.3
- Samba 4.5
- systemd 232
- Thunderbird 45.8
- Tomcat 8.5
- Xen Hypervisor
- środowisko graficzne Xfce 4.12
- ponad 51 000 innych gotowych do użycia pakietów oprogramowania, zbudowanych z nieco ponad 25 000 pakietów źródłowych
Z tak szerokim wyborem pakietów oraz zwyczajowym dla siebie szerokim wsparciem
dla architektur sprzętowych, Debian po raz kolejny pozostaje wierny swojemu
założeniu uniwersalnego systemu operacyjnego. Nadaje się do różnorakich zadań:
od systemów biurkowych po netbooki; od serwerów rozwojowych po systemy
klastrowe; a także dla serwerów baz danych, WWW i plików. Jednocześnie dodatkowa
kontrola jakości — jak na przykład automatyczna instalacja oraz testy
aktualizacji dla wszystkich pakietów w archiwum Debiana — zapewnia, że
Stretch
zaspokoi wysokie oczekiwania jakie użytkownicy pokładają w
stabilnym wydaniu Debiana.
Łącznie obsługiwane jest dziesięć architektur sprzętowych: 64-bitowe PC / Intel
EM64T / x86-64 (amd64), 32-bitowe PC / Intel IA-32
(i386), 64-bitowe little-endian Motorola/IBM PowerPC
(ppc64el), 64-bitowe IBM S/390 (s390x) oraz ARM:
armel i armhf do starych i nowych 32-bitowych układów,
a także arm64 do architektury 64-bitowej AArch64
oraz do
MIPS: oprócz dwóch 32-bitowych mips (big-endian) i
mipsel (little-endian), pojawiła się nowa architektura
mips64el do 64-bitowego sprzętu little-endian. Obsługę 32-bitowego
Motorola/IBM PowerPC (powerpc) usunięto z wydania Stretch
.
Rys.1 Pulpit systemu Debian 9.0 Live Xfce w języku polskim
Chcesz wypróbować?
Jeśli jedynie chcesz zobaczyć jak działa Debian 9 Stretch
bez
instalowania na dysku, możesz skorzystać ze specjalnego obrazu, znanego jako
live
, który ładuje i uruchamia kompletny system operacyjny w trybie tylko
do odczytu w pamięci komputera. Obrazów live
można również następnie użyć
do instalacji Debiana. Jest on dostępny na płytach CD, kluczach USB oraz do
uruchomienia przez sieć. Początkowo obrazy dostępne są tylko dla architektur
amd64 i i386. Więcej informacji znaleźć można w sekcji obrazów live
na stronie
Debiana.
Jeśli jednak chcesz od razu zainstalować system, do wyboru masz różne nośniki,
takie jak płyty Blu-ray, DVD i CD oraz obrazy dla pamięci USB i do uruchomienia
przez sieć. Z tych obrazów można zainstalować kilka środowisk graficznych
— GNOME, KDE, LXDE i Xfce — pożądane środowisko można wybrać w menu
podczas uruchamiania danego nośnika. Dodatkowo dostępne są kilkuarchitekturowe
obrazy CD i DVD, które pozwalają na instalację różnych architektur z pojedynczej
płyty. Można też utworzyć instalacyjny klucz USB (szczegóły w Podręczniku instalacyjnym).
Dla użytkowników chmur Debian oferuje także gotowe obrazy
OpenStack dla architektur amd64 i arm64.
Debiana można obecnie zainstalować w 75 językach (w tym po polsku), z czego większość jest dostępna w obu interfejsach: tekstowym i graficznym.
Obrazy instalacyjne można pobrać już teraz przez bittorrent (metoda zalecana),
jigdo lub
HTTP; (więcej informacji na stronie Debian na CD-ROM-ach). Stretch
wkrótce będzie
również dostępna na fizycznych płytach DVD, CD-ROM i Blu-ray u licznych dostawców.
Aktualizowanie Debiana
Aktualizacje do Debiana 9 z poprzedniego wydania, Debian 8 (o nazwie kodowej
Jessie
), są w większości przypadków automatycznie obsługiwane przez
menedżer pakietów apt-get. Jak zawsze Debian może zostać zaktualizowany
bezpośrednio, bez wymuszonego przestoju i bez przykrych skutków ubocznych,
jednak stanowczo zaleca się przeczytanie Uwag do wydania oraz Podręcznika instalacji gdzie
wskazano możliwe problemy oraz opisano szczegółowe instrukcje dotyczące
instalacji oraz aktualizacji. Uwagi do wydania będą wciąż udoskonalane oraz
tłumaczone na kolejne języki.
Dodany: 18 cze 2017 o 12:45
przez: mati75
Komentarze (RSS):
A jednak zdążyli w terminie...
- gdzieniegdzie poznikały belki przesuwu.
- ikonki w pan(czytnik news) się zminiaturyzowały.
- w preferencjach niektórych aplikacji znikła możliwość wyboru kolorów.
- zamiast alsy wgrało mi się pulse, w związku z tym (chyba) zniknął mikser :)
- gdzieś wcięło wygaszacz ekranu
to tak z punktu widzenia desktopowca :)
Co mnie zaskoczyło na plus - prędkość działania! Na moim Eee 900 większość distr się tnie niemiłosiernie. Trochę pracowałem na Lubuntu, bo ponoć jest "lekkie", ale nie dawało rady i to mnie skłoniło do spróbowania Debiana (kiedyś w sumie to był mój główny system) i chodził wyraźnie żwawiej z LXDE niż właśnie Lubuntu (a przecież to te same środowisko). Dlatego trochę zasmucił mnie brak kompilacji z LXDE i wypróbowałem jedyną opcję - XFCE. XFCE kojarzył mi się ciężko, a tu szok. :D Tak ładnie to chodził mi tylko Xandros, który był tu kiedyś zainstalowany fabrycznie (tzn chodził oczywiście szybciej, ale później żaden OS już nie doił tu najlepiej). Więc opcja XFCE śmiga lepiej niż poprzednie wydanie na LXDE. Frajda, radocha i w ogóle. :D
Z własnego doświadczenia z dziewiątką: Wprowadzono dziwne nazewnictwo kart sieciowych, chyba chodzi o to w jaki są wpięte slot w płycie. Stąd posiadacze zintegrowanych powinni zapisywać sobie na karteczkach albo uzbroić się w multimetry :). Żadnego eth0 już nie będzie.
Po drugie, sposób konfigurowania kart sieciowych jest teraz nieco bardziej skomplikowany. Man omawia tą kwestię. Pisze się więcej bezcelowych słów kluczowych żeby zrobić to samo.
Z domyślnej instalacji zniknął Aptitude, można go doinstalować jeżeli ktoś akurat nie dostał od bogatego szefa 1TB SSD na porzucone przez apt-geta pakiety. Apt-get niestety nadal porzuca, teraz jakby mniej, ale po zainstalowaniu i odinstalowaniu kilku prostych programów już zjadło jakieś 15MB miejsca.
Ostania wersja (używam LIVE DVD)z którą świetnie współpracował mój modem na usb była 8.8, pakiet wraz potrzebnymi bibliotekami, dało się bezproblemowo doinstalować. W 9-ce nie ma go w ogóle wymienionego w Synapticu a próba zainstalowania przez gdebi kończy się komunikatami o niezgodności wersji itp.
To była jedyna "droga na świat" dla mojego modemu, który nie chce wspólpracować z network managerem.
Putty też nie chce zainstalować. Pozostał mi Minicom ale muszę się w niego wgryźć.
Niby wszystko jest w pakietach deb w wersji strech ale faktycznie to uwalili wvdial :(((
https://images81.fotosik.pl/663/2873bca344a42612.png
W moim Eee mam 2GB, ale od kilku lat, więc nie wiem, czy odczujesz jakąś różnicę przy dołożeniu pamięci (gdy dokładałem, około 2010, to nie odczułem :D ). Tutaj najwolniejszy jest proc/mostek.
Ja zrezygnowałem, bo doszedłem do wniosku, że to wpynie co najwyżej na ilość jednocześńie otwartych programów a z tym na tych maluchach nie można przesadzać
"Tutaj najwolniejszy jest proc/mostek."
IMHO, z naciskiem na proca ale jeżeli miałby(m) coś zmieniać to wymiana dysku na SSD, kompik dostałby małego kopa ale cudów nie należy oczekiwać
Eee 900 są na SSD. :-) Tylko tych bardzo starych i bardzo wolnych. Normalnego SSD nie idzie włożyć, bo są na złączkach ATA (jakaś wbudowana w płytę odmiana) i nawet zwykłe msata nie ruszą. Gdyby szło do tego wpiąć zwykły HDD na SATA, to i tak były szybsze. :D
A on dostał małego ale wyraźnego kopa gdy uprościłem wyświetlanie czyli zlikwidowałem np. wygładzanie, cieniowanie itp. w Win7s
@Yampress: "A jednak zdążyli w terminie..."
Ano zdążyli, tylko cześć spraw nie dopracowali, jak ta którą opisałem..
Dorzucę kilka swoich wrażeń z używania Debiana 9.
Jako że używam xfce to zabolał mnie brak miksera. Na próbę zainstalowałem pulseaudio, pavucontrol i xfce4-pulseaudio-plugin.
W tej wersji nie ma pakietu gnome-themes zawierającego motyw Błyszczący dla aplikacji gtk2. Zainstalowałem go z debiana 8 bo domyślny motyw Adwaita jest koszmarnie brzydki. W ogóle to brakuje porządnych motywów dla gtk3/gtk2. Generalnie jak xfce całe przejdzie na gtk3 to będzie ból.
W ustawieniach pulpitu nie można wybierać katalogów z tapetami w okienku Wybór pliku, lista plików nie jest aktywna. Jedyny sposób to wpisanie ręcznie ścieżki do katalogu z wybraną tapetą.
Zmiana obszarów roboczych na panelu przy użyciu kółka myszy nie pozwala na przeskok z pierwszego na ostatni i odwrotnie kręcąc kółkiem tylko w jedną stronę. W debianie 8 nie było tego problemu.
Liferea (czytnik RSS) to kompletna porażka. Brak możliwości uruchomienia w ikonce, nie zapamiętuje ustawień widoku okna i działa strasznie ociężale. Muszę poszukać nowego czytnika.
Xfce4-datetime-plugin jest już na gtk3 i z tego powodu większe rozmiary fontów powodują ze tekst zjeżdża w dół. Przypuszczam że jest to kwestia motywu. Na razie musiałem przejść na domyślny zegar xfce.
Używam slim. Czasami wylogowanie powoduje zawieszenie się slima.
Brakuje flush, klienta sieci torrent.
A teraz jakieś plusy :)
Zauważyłem jakby operacje dyskowe były trochę szybsze (bardziej płynne).
W ogóle, system działa bardziej płynnie.